کارنامه20

۷ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «زیست دهم» ثبت شده است

📖 گفتار ۲ فصل ۲ زیست دهم:

✔همواره منقبض و بسته اند بجز هنگام عبور مواد(نه فقط غذا)⬅جلوگیری از برگشت محتویات لوله گوارش به بخش قبلی

✔جهت حرکت غذا در لوله گوارش "یک طرفه" است بجز هنگام استفراغ که بنداره ها برعکس نیز باز میشوند

✔بنداره ابتدای مری در فاصله بین بلع ها منقبض است تا مانع ورود "هوا" به مری شود

✔از بین همه ی بنداره های لوله گوارش فقط "بنداره خارجی مخرج" از نوع مخطط و ارادی است و باقی بنداره ها از جنس ماهیچه صاف هستند

❌❌حفره درون لوله گوارش جزء محیط داخلی بدن محسوب نمیشود❌❌

تهیه و تنظیم : پریسا ربانی

ویژه سال یازدهم

ماهیچه اسکلتی مجموعه ای از میون هاست.میون مجموعه ای از تارچه هاست.تارچه هم مجموعه ای از سارکومر هاست.سارکومر هم مجموعه ای از رشته های پروتئینی است.


♦️ماهیچه ی اسکلتی: 


میون ها در کنار هم بوسیله ی سیمانی از جنس بافت پیوندی کنار هم هستند و غلافی پیوندی مجموعه آنها را میپوشاند.این غلاف در سرِ تارها به هم پیوسته و زردپی را میسازد.(زردپی : محل اتصال ماهیچه اسکلتی به استخوان)



♦️میون یا تار: واحد ساختاری ماهیچه اسکلتی


میون یک سلول ماهیچه ای است.دارای یک یا چند هسته، غشایی به نام سارکولم،سیتوپلاسمی با عنوان سارکوپلاسم،شبکه آندوپلاسمی صاف با نام شبکه ی سارکوپلاسمی و تعدادی میتوکندری می باشد.


♦️ تارچه یا میوفیبریل: موجود در میون



♦️ سارکومر : واحد انقباضی سلول های ماهیچه ای مخطط


بین دو خط Z

ترتیب یک سارکومر از یک سمت به سمتی دیگر :

خط Z ⬅️ یک نوار روشن ⬅️ یک بخش تیره که در وسط دارای صفحه هنسن است ⬅️ یک نوار روشن ⬅️ خط Z


♦️رشته های پروتئینی : 


پروتئین اکتین : در ساختار رشته های نازک

پروتئین میوزین : در ساختار رشته های ضخیم


نوار روشن : دارای رشته های نازک

خط Z: دارای رشته های نازک

صفحه ی هنسن: دارای رشته های ضخیم

نوارتیره: دارای رشته های نازک و ضخیم

تهیه و تنظیم : شیدا آقاجانی

ویژه سال یازدهم

گفتار ۲ فصل ۲ زیست دهم :

ویژگی لایه های لوله گوارش:(ازخارج به داخل)

۱.لایه بیرونی(خارجی ترین)⬅بافت پیوندی سست+رگ های خونی/در حفره شکمی "بخشی" از صفاق را تشکیل میدهد:صفاق پرده ای که اندام های "درون" شکم را از "خارج" بهم متصل نگه میدارد.

۲.لایه ماهیچه ای⬅

الف)در دهان و حلق و ابتدای مری و بنداره خارجی مخرج از نوع ماهیچه مخطط است

ب)در سایر قسمت های لوله گوارش از جنس ماهیچه صاف است که به دو شکل حلقوی و طولی مشاهده میشوند و بین آنها سه چیز قرار دارد:بافت پیوندی سست/شبکه ای از یاخته های عصبی/رگ های خونی

یاخته های عصبی این بخش در تنظیم فعالیت های دستگاه گوارش نقش دارند و در تشکیل شبکه عصبی روده ای را نقش دارند.

دیواره معده یک لایه ماهیچه مورب نیز دارد(3لایه عضله دارد)

۳.لایه زیرمخاطی⬅حاوی بافت پیوندی سست+رگهای خونی+شبکه ای از یاخته های عصبی/باعث چسباندن مخاط روی ماهیچه شده و مخاط بتواند به راحتی روی آن بلغزد و چین بخورد/ یاخته های عصبی این بخش در تنظیم فعالیت های دستگاه گوارش نقش دارند و در تشکیل شبکه عصبی روده ای را نقش ویژه ای دارند.

۴.لایه مخاطی(داخلی ترین)⬅حاوی بافت پیوندی سست+رگهای خونی+یاخته های ماهیچه صاف(خارجی ترین یاخته های این لایه)+یاخته های بافت پوششی(داخلی ترین یاخته های این لایه)/مخاط کارهای مختلفی مثل جذب و ترشح انجام میدهد

در هر ۴ لایه، لایه های رگ خونی دیده میشوند چون همه یاخته ها جهت تامین مواد غذایی به رگ نیاز دارند⬅بافت پوششی در هر ۴ لایه دیده میشود زیرا در دیواره رگهای خونی بافت پوششی وجود دارد و از طرفی رگهای خونی در همه ی لایه ها وجود دارد

غدد لوله گوارشی در هر دو لایه مخاطی و زیرمخاطی وجود دارد

در هر ۴ لایه بافت پیوندی سست وجود دارد

موادی که بافت پوششی مخاط ترشح میکند:

آنزیم⬅لیزوزیم و آنزیم های گوارشی

اسید معده(توسط یاخته های کناری غدد معده)

هورمون ها(سکرتین و گاسترین)⬅تنظیم فعالیت های گوارشی

موسین⬅ترشح در سراسر لوله/گلیکوپروتئینی/موسین+آب=ماده مخاطی/وظایف:حفاظت_چسباندن مواد غذایی بهم و ایجاد توده لغزنده

تهیه و تنظیم : پریسا ربانی

ویژه سال یازدهم

گفتار ۲ فصل ۲ زیست دهم:

بنداره های لوله گوارش:

همواره منقبض و بسته اند بجز هنگام عبور مواد(نه فقط غذا)⬅جلوگیری از برگشت محتویات لوله گوارش به بخش قبلی

جهت حرکت غذا در لوله گوارش "یک طرفه" است بجز هنگام استفراغ که بنداره ها برعکس نیز باز میشوند

بنداره ابتدای مری در فاصله بین بلع ها منقبض است تا مانع ورود "هوا" به مری شود

از بین همه ی بنداره های لوله گوارش فقط "بنداره خارجی مخرج" از نوع مخطط و ارادی است و باقی بنداره ها از جنس ماهیچه صاف هستند

حفره درون لوله گوارش جزء محیط داخلی بدن محسوب نمیشود

تهیه و تنظیم : پریسا ربانی

ویژه سال یازدهم

مبحث : فصل یک سال دهم

مرزهای حیات:

تعریف آن "دشوار" و "غیر ممکن" است⬅به جای تعریف حیات،"ویژگی های جانداران" را معرفی میکنیم:

نظم و ترتیب⬅در "همه جانداران"

جانداران=باکتری ها + آغازیان + قارچ ها + گیاهان + جانوران

هم ایستایی(هومئوستازی):

نگه داشتن تعادل بدن در سطح استاندارد

محیط جانداران "همواره" در حال تغییر است

مثال:افزایش سدیم بدن⬅افزایش دفع سدیم از طریق ادرار توسط کلیه ها

رشد و نمو:

در همه "همه جانداران"

رشد:بزرگ شدن و افزایش برگشت ناپذیر ۱)ابعاد و ۲)تعداد یاخته ها

نمو:تشکیل بخش های جدید در یک جاندار

تنظیم رشد و نمو تحت کنترل اطلاعات موجود در ژن های DNA است.

جذب و استفاده از انرژی:

تولید انرژی طی فرایند "تنفس یاخته ای" صورت میگیرد

تنفس یاخته ای:

گلوکز+اکسیژن+فسفات+ADP⬅کربن دی اکسید+آب+ATP

محل انجام تنفس یاخته ای : راکیزه(میتوکندری)

شکل های استفاده از انرژی:

۱)انجام فعالیت های زیستی

۲)بخشی را به صورت گرما از دست میدهند

پاسخ به محیط: 

"همه جانداران" به محرک های محیطی پاسخ میدهند

مثال: خم شدن ساقه گیاه به سمت نور خورشید

"پاسخ" به محیط رو با "سازش" با محیط اشتباه نکیرید

تولیدمثل:

به وجود اوردن موجوداتی "کم و بیش شبیه" 

سازش با محیط:

مثال:خرس قطبی در مناطق برفی دارای "موهای سفید" است

ویژه سال یازدهم

مبحث:فصل یک سال دهم

کمک هایی که علم زیست شناسی به ما میکند:

تولید گیاهان و جانوران اصلاح شده مانند مرغ و ماهی و گاو و انواع میوه ها،برنج،گندم و ذرت اصلاح شده

شناسایی آسان هویت انسان با استفاده از دنای افراد

پیش بینی بیماری های ارثی که در آینده فرد به آنها مبتلا میشود با مطالعه اطلاعات مولکول های دنای افراد

مهار بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های قند(دیابت) و افزایش فشارخون

ساختن تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی به کمک متخصصان رشته های دیگر

مبارزه با آفت های گیاهان

حفظ تنوع زیستی

بهبود طبیعت و زیستگاه ها

جاندار اصلاح شده:

جاندارانی که ماده ژنتیک آنها با روش های مهندسی ژنتیک تغییر کرده است ⬅تراژن(موجوداتی که به مولکول DNA آنها مولکول DNA گونه دیگری الحاق شده)

هدف:تولید محصولات بیشتر و بهتر.

ویژه سال یازدهم

 مبحث:فصل یک سال دهم
 پروانه مونارک:
 ۱.حشره
۲.دارای لوله گوارش
۳.تنفس نایدیسی
۴.تنفس آن مستقل از دستگاه گردش مواد است و مفاهیمی مثل خون تیره و روشن و هموگلوبین متصل به اکسیژن در آن معنا ندارد.
۵.فاقد مویرگ
۶.دارای همولنف
۷.دارای قلب لوله ای منفذدار در سطح پشتی
۸.سیستم دفعی متصل به روده ی جانور به نام لوله مالپیگی دارد
۹.چه پروانه بالغ چه لارو آن غذای گیاهان حشره خوار محسوب میشوند
۱۰.تخم گذار
۱۱.نوزاد مونارک به صورت لارو و کرمی شکل است
۱۲.اگر به سن بلوغ و تولیدمثل نرسند مهاجرت انها تکمیل نمیشود
۱۳.مهاجرت این پروانه ها به صورت غریزی(نه اکتسابی) است که اطلاعات مربوط به آن در DNA(دنا) موجود قرار دارد
۱۴.دارای چشم مرکب
۱۵.طناب عصبی شکمی و چند گره به هم جوش خورده به عنوان مغز
۱۶.یاخته های عصبی خاصی دارد که با تشخیص ۱)جایگاه خورشید و ۲)جهت مقصد، به سوی مقصد خود پرواز میکند "این مهاجرت سه نسل به طول می انجامد"
ویژه سال یازدهم